همزمان با افزایش نرخ بیت کوین و رشد صعودی ارزش این ارز دیجیتال در سال ۲۰۱۷، مفهوم تازه‌ای از اقتصاد الکترونیک شکل گرفت که به جرات می‌توان گفت اقتصاد جهان را طی چند سال اخیر متحول کرده است و به نظر می‌رسد این روند همچنان نیز ادامه داشته باشد، شاید به همین دلیل است که از بیت کوین با عنوان طلای دیجیتال یاد می‌شود.
اما هر چه ارزش بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال پرفروش مانند اتریوم و شیبا افزایش پیدا می‌کند، به همان میزان ریسک سرمایه‌گذاری در مارکت آن‌ها هم بیشتر می‌شود. بنابراین داشتن حداقل دانش معاملاتی و آموزش در حوزه‌ی ارزهای دیجیتال از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، در غیر این صورت ورود بدون آگاهی به بازار کریپتوکارنسیها نتیجه‌ای جز از دست دادن سرمایه به دنبال نخواهد داشت. به همین دلیل در این مطلب تلاش کرده‌ایم تا صفر تا صد مفاهیم ارز دیجیتال را به زبان ساده بیان کنیم تا در اولین قدم‌های ورود به این بازار پرهمهمه، با زیر و بم مبادلات رمزارزها آشنایی کافی داشته باشید. قبل از این‌که به معرفی اصطلاحات رایج دنیای رمزارزها بپردازیم، نیاز است چند مفهوم کلی را بشناسیم و با ماهیت هر یک از آن‌ها آشنا شویم.
آنچه در این مطلب می‌خوانید
- آشنایی با مفاهیم پایه
- بیتکوین
- اصطلاحات فنی ارزهای دیجیتال
ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال یک دارایی مجازی است که فقط به صورت مجازی وجود دارد، به صورت مجازی ذخیره می‌شود و به صورت مجازی هم معامله و جابه‌جا می‌گردد. با توجه به این که ارزهای دیجیتال پدیده‌ای نسبتا نوظهور محسوب می‌شوند، در جوامع مختلف تعاریف متنوعی دارند و با عناوین مختلفی از آن‌ها یاد می‌شود، مانند؛ ارز دیجیتال، رمزارز، رمز پول، ارزهای رمزپایه و غیره. تبادلات ارزهای دیجیتال از طریق کیف پول رمزنگاری شده که بر روی تلفن همراه و کامپیوتر قابل نصب است انجام می‌شود. البته برخی از این کیف‌پول‌ها از لحاظ شکل ظاهری شبیه حافظه های فلش نیز ساخته می‌شوند، که به آن‌ها کیف پول سخت افزاری گفته می‌شود.
ماهیت کلی ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز است، بدین معنا که تحت نظارت و کنترل هیچ نهاد یا سازمانی نیستند و فعالیت آن‌ها به صورت مستقل انجام می‌شود. شکل‌گیری ارزهای دیجیتال ریشه در رفع دو مشکل اساسی پرداخت‌های الکترونیک داشت؛ عدم تمایل افراد به ورود شخص سومی در دادوستدهای مالی با فرد دیگر و عامل مهم دیگر خرج مضاعف پول، یا به عبارت دیگر خرج کردن یک واحد پول مشخص برای دو مقصد بود. ارزهای دیجیتال پول نقد یا اسکناس نیستند و تحت نظارت هیچ مرجع و مرکزی مدیریت نمی‌شوند. در واقع، ارز دیجیتال یک نمایش دیجیتالی از “ارزش” است که بر روی یک بلاکچین با استفاده از روش رمزنگاری ساخته شده است.
کریپتوکارنسی (Cryptocurrency)
کریپتوکارنسی شکل دیگری از پول الکترونیکی یا همان ارز دیجیتال است که پایه و اساس آن مبتنی بر علم رمزنگاری است. کریپتوکارنسیها می‌توانند به عنوان ابزاری برای تبادل یک واحد حساب و ذخیره یا حفظ ارزش عمل کنند. برخلاف ارز فیات، اکثر ارزهای دیجیتال کاملا غیرمتمرکز و وابسته به فضای ابری (DNS) هستند و به عنوان همتا به همتا و بدون واسطه عمل می‌کنند.
کیف پول رمزنگاری شده (Wallet)
یکی از مهمترین ابزارهای معاملاتی رمزارزها، کیف پول ارز دیجیتال است. برخی به اشتباه تصور می‌کنند ولت‌ها کارکردی مشابه با خدمات نئوبانک‌ها (بانکداری الکترونیک در بستر بین‌المللی) دارند و می‌توانند در فرم و شکل اسکناس هم در اختیار افراد قرار بگیرند اما چنین چیزی عملا غیرممکن است به این دلیل که کیف پول ارز دیجیتال برخلاف کیف‌های پول فیزیکی یا حساب های بانکی از هیچ فرم و شکل خاصی پشتیبانی نمی‌کنند و فاقد هرگونه پول کاغذی هستند و در تمام تبادلات مالی بین فروشنده و خریدار، تنها از یک آدرس منحصر به فرد و یکتا در تبادلات بین افراد استفاده می‌کنند. بگذارید با یک مثال این موضوع را شفاف‌تر کنیم؛
فرض کنید شما یک ارز دیجیتال دارید و قصد دارید آن را به شخص دیگری واگذار کنید یا به عبارت دیگر بفروشید، در این مرحله به جای این که شماره حساب خود را برای فرد خریدار ارسال کنید، آدرس کیف پول خود را برای شخص موردنظر می‌فرستید. در واقع به این شکل که در یک پلتفرم مبادلاتی ارز دیجیتال ثبت‌نام می‌کنید و آدرس کیف پولی که در پنل به شما اختصاص می‌یابد را برای فرد موردنظرتان ارسال می‌کنید. حتا زمانی که قصد خرید ارز دیجیتال هم داشته باشید، باید برای پرداخت پول ارز، مبلغ آن را از کیف خود برداشت کنید و به آدرس کیف پول دیگری ارسال کنید.
بنابراین کیف پول ارز دیجیتال درست شبیه شماره کارت بانکی شما عمل می‌کند با این تفاوت شخص سومی در این معامله وجود ندارد و همه چیز به صورت فرد به فرد و مستقیما بین فروشنده و خریدار صورت می‌گیرد. با همین مثال ساده اکنون شما با مفهوم P2P آشنا شدید. همتا به همتا یا P2P به گونه‌ای از معماری شبکه گفته می‌شود که در آن رایانه‌های ارسال کننده و گیرنده هر دو به یک شکل و در یک سطح عمل می‌کنند. وقتی در مبادلات رمزارزها از این عبارت استفاده می‌شود، به دادوستد بین دو کاربر، و شبکه‌سازی بین سیستم‌های رایانه‌ای آن‌ها اشاره دارد. به زبان ساده‌تر وقتی خریدار توکن و فروشنده‌ی توکن، هر دو از یک وبسایت برای خرید و فروش ارز دیجیتال استفاده می‌کنند، تبادلی که بین آن‌ها صورت می‌گیرد به صورت مستقیم و فرد به فرد خواهد بود.
بلاکچین (Blockchain)
بلاک چین معادل یک سیستم بانکی است که در آن تراکنش ها نگهداری و مدیریت می شوند. بلاک چین را می توان یک پایگاه داده بزرگ در نظر گرفت که درست شبیه به یک دفتر حسابداری است و تمام جزئیات در آن ثبت شده است. بلاکچین‌ها به دلیل قابلیت انتقال سریع، امکان تقسیم‌پذیری، مقاومت در برابر رشد تورم و ایجاد شفافیت، عملکرد بسیار تحسین‌برانگیزی دارند و سودآور هستند. به گفته‌ی متخصصین فناوری، بلاکچین از پتانسیل بسیار خوبی برای استفاده در موقعیت‌هایی مانند رای گیری آنلاین و تامین مالی جمعی برخوردار است و به راحتی می‌توانند هزینه‌های متصل به انجام تراکنش را با ساده‌سازی پردازش پرداخت کاهش دهند.
آلتکوین (Altcoin)
به صورت کلی به تمامی ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده‌ای که پس از بیت کوین طراحی و معرفی شده‌اند و در دسترس کاربران فضای مجازی قرار گرفته‌اند آلتکوین گفته می‌شود.
استیبل‌کوین‌ها (StableCoin)
به کوین‌هایی که قیمت ثابتی دارند استیبل کوین گفته می‌شود. ارزش استیبل کوین‌ها با یک دارایی ثابت مانند دلار برابر است و تغییر قیمت آن‌ها به ندرت اتفاق می‌افتد. به طور مثال، تتر یک استیبل کوین محسوب می‌شود که قیمت آن یک دلار است. استیبل کوین‌ها با هدف کاهش نوسانات بازار ایجاد شدند و بر خلاف دیگر رمزارزها که قیمت پایداری ندارند، می‌توانند از سرمایه‌ی معامله‌گران محافظت کنند.
معرفی بیت کوین
اولین کلمه‌ای که پس از شنیدن ارز دیجیتال به ذهن هر کسی می‌رسد بیت کوین است. هر کریپتوکارنسی یک نماد ۳ حرفی دارد که برای مشخص شدن آن در پلتفرم های معادلاتی استفاده می‌شود. BTC نماد بیت کوین است. ساتوشی ناکاموتو Satoshi Nakamoto خالق بیت کوین است. هیچ کس نمی‌داند ناکاموتو کیست و تاکنون هویت او فاش نشده است. کوچک‌ترین واحد بیت کوین، ساتوشی نام دارد. هر بیت کوین را می توان به ۱۰۰ میلیون واحد تقسیم کرد و هر ساتوشی، یک صد میلیونم بیت کوین است.
بیت کوین اولین ارز دیجیتال مبتنی بر بلاکچین بود که امروزه با وجود هزاران ارز دیجیتال جایگزین که هر کدام از لحاظ عملکرد و مشخصات با یکدیگر تفاوت دارند، همچنان به عنوان محبوب‌ترین و با ارزش‌ترین ارز دیجیتال شناخته می‌شود. بیت کوین یک ارز دیجیتال است که بدون هیچ گونه کنترل مرکزی یا نظارت بانکی – دولتی عمل می‌کند و به نرم‌افزار نظیر به نظیر و رمزنگاری شده متکی است. در حقیقت یک در نرم‌افزار همه تراکنش‌های بیت کوین توسط یک دفتر کل که می‌تواند یک نرم‌افزار یا منبع مجازی باشد، ثبت می‌شود و نسخه‌های کپی شده‌ی تراکنش‌های بیت کوینی در سرورهای ابری سراسر جهان نگهداری می‌شوند. بیت کوین علاوه‌بر تراکنش‌های سریع، کارمزد بسیار ناچیزی دارد، به همین دلیل یکی از محبوب‌ترین ارزهای دیجیتال است. بیت کوین اولین‌بار در سال ۲۰۰۹ توسط شخص یا سازمانی با نام مستعار «ساتوشی ناکاموتو» معرفی و راه‌اندازی شد و در نوامبر ۲۰۲۱ موفق شد گردش بازار ارزهای دیجیتال را با بیش از ۱۸.۸ میلیون بیت کوین با ارزش بازار حدود ۱.۲ تریلیون دلاری به خود اختصاص دهد که این عدد همچنان در حال پیشرفت و افزایش است.
نحوه خرید و فروش بیت کوین در ایران
در حال حاضر، در ایران برای ارزهای رمزنگاری شده‌ای مانند بیت کوین مجوز استخراج صادر شده است و کلیه‌‌ی معاملات این دسته از رمزارزها، مانند معاملات فروش یا خرید بیت کوین، وجهه‌ی قانونی دارند. برای خرید بیت کوین، اولین قدم ثبت‌نام اولیه و ایجاد یک حساب کاربری است. قدم بعدی، تکمیل مدارک و احرازهویت ساده و آسان در بستر زرین‌دکس، برای شروع معامله و خرید بیت کوین خواهد بود. به صورت کلی زرین‌دکس دارای چهار سطح عضویت است که در هر کدام امکانات خاصی در اختیار کاربران قرار می‌دهد، به عنوان مثال کاربر سطح جدید با یک ثبت‌نام اولیه و تکمیل مشخصات کاربری مانند، آدرس پستی، شماره تلفن همراه، کد شناسایی ملی، و ثبت شماره حساب بانکی می‌تواند خرید بیت کوین را آغاز کند، اما در میزان خرید بیت کوین و برداشت دارایی کیف پول محدودیت زمانی خواهد داشت. برای خرید بیت کوین و اطلاع از مدارک موردنیاز هر یک از سطوح کاربری زرین‌دکس به صفحه‌ی سطوح کاربری مراجعه کنید.
آیا خرید بیت کوین امن است؟
بیتکوین از تابع هَش (Hash) پیروی می‌کند، بنابراین در خرید بیت کوین می‌توانید آسوده خاطر باشید که با استفاده از الگوریتم SHA-256، هیچ تغییری در داده‌هایی که از طریق شبکه ارسال و دریافت می‌کنید، ایجاد نخواهد شد و تمام مراحل خرید بیت کوین تحت نظارت و مدیریت کامل شماست.
آیا امکان تبدیل بیت کوین به پول نقد وجود دارد؟
بیت کوین مانند هر دارایی دیگری بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال را هم می توان با پول نقد مبادله کرد. افراد می توانند برای انجام این کار در سریعترین زمان ممکن به زرین دکس مراجعه کنند و پس از هر معامله درخواست برداشت در حساب ریالی بانک موردنظرشان را در پنل زرین دکس خود ثبت نمایند.
با توجه به کارمزد تراکنش‌های ارز دیجیتال، امکان خرید بیت کوین بدون کسر کارمزد در هیچ یک از صرافی‌های آنلاین میسر نیست و مبلغی که به عنوان کارمزد دریافت می‌شود، بسته به هر صرافی آنلاین متفاوت است. زرین‌دکس در مقایسه با سایر صرافی‌ها، طی هر معامله و خرید بیت کوین، کمترین میزان کارمزد را کسر می‌کند که برای اطلاع دقیق از جزییات کارمزدها می‌توانید به جدول تعرفه‌ها در صفحه‌ی «کارمزدها» مراجعه کنید.
تفاوت بیت کوین و بیت کوین کش چیست
از بین تمام تفاوت‌هایی که بیت کوین (BitCoin) و بیت کوین کش (BitCoin Cash) با یکدیگر دارند، اولین و مهمترین آن این است که تراکنش‌های بیت کوین کش کارمزد کمتری در مقایسه با بیت کوین دارد و داده ها را بسیار سریعتر منتقل می‌کند. بنابراین، بیتکوین کش می تواند توسط افراد بیشتر و به صورت همزمان استفاده شود.
اصطلاحات ارزهای دیجیتال
کریپتوگرافی (Cryptography)
فرآیند رمزگذاری اطلاعات را کریپتوگرافی می گویند. رمزنگاری راهی برای محافظت از اطلاعات و ارتباطات با استفاده از کد های دستوری است. به طوری که فقط کسانی که به این اطلاعات دسترسی دارند می توانند آن را مطالعه و پردازش کنند.
پاراچین (Parachain)
پاراچین عملکردی مشابه با شبکهی بلاکچین دارد و در ماهیت اصلی، برای ساختاربندی و مدیریت داده‌ها و اطلاعات طراحی شده است. پاراچین‌ها نیز مانند انواع مختلف بلاکچین، به صورت موازی و همزمان در اکوسیستم‌های پولکادات اجرا پذیر هستند، با این تفاوت که با اتصال به شبکه مرکزی، نیازی به تعریف نودهای مجزا ندارند.
ارز فیات (Fiat)
ارز فیات فرم دیگری از یک دارایی است که توسط دولت ها صادر می‌شود و به دلیل آن که این ارزها از پشتوانه‌ی فیزیکی برخوردار نیستد، ارزش آ‌ها به رابطه بین عرضه و تقاضا بستگی دارد.
ماینر یا استخراج کننده (Miner)
ماینر کامپیوتر یا دستگاهی است که بیت کوین یا یک ارز دیجیتال خاص را بر اساس قدرت محاسباتی خود استخراج می کند. در واقع ماینرها ابزارهایی هستند که برای استخراج ارزهای دیجیتال از آن‌ها استفاده می‌شود و به عملی که توسط ماینرها صورت می‌گیرد ماینینگ (استخراج کردن) می‌گویند.
هودل کردن (HODL)
کلمه‌ی هودل به معنای نگهداری ارز دیجیتال به مدت طولانی است که همان معنای فعل HOLD (نگه داشتن) را دارد اما با املایی متفاوت. این تفاوت املایی زمانی رخ داد که یکی از کاربران معامله‌گر بیتکوین در تیک‌تاک خود پیام «من سرگردان هستم» را ارسال کرد. در واقع این کاربر کلمه HODL را به جای کلمه HOLD به اشتباه تایپ می‌کند اما پس از این که تنها در چند دقیقه متوجه اشتباه تایپی خود می‌شود به عمد این اشتباه را اصلاح نمی‌کند زیرا بازخوردهای بسیار جالبی از دنبال کنندگان خود مشاهده می‌کند و پس از مدتی، اصطلاح هودل در جامعه‌ی رمزارزها رایج می‌شود. بنابراین، ذخیره کردن و نگهداری طولانی مدت بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگری، امروزه هودل نامیده می‌شود.
نهنگ (Whale)
نهنگ برای توصیف افرادی است که معاملات بزرگ انجام می‌دهند و دارایی‌های بسیاری از یک ارز دیجیتال گران‌قیمت و خاص در مارکت رمزارزها دارند. حجم بالای معاملات انجام شده توسط وال‌ها بر قیمت آن ارز در بازار تاثیر می‌گذارد، در حقیقت این نهنگ‌ها هستند که با استراتژی‌های غیرقابل پیشبینی خود، در نمودار رشد یا کاهش قیمت ارزها نوسان ایجاد می‌کنند.
وایت‌پیپر (Whitepaper)
وایت پیپر یا کاغذ سفید گزارشی است که در آن توسعه دهندگان طرح یا سیستم خود را به تفصیل شرح می‌دهند. در سال ۲۰۰۸، ساتوشی ناکاموتو نیز کاغذ سفید بیت کوین را منتشر کرد.
نودها (Node)
در معنای لغوی نود یعنی گره، به همین دلیل به هر سیستمی که قابلیت اتصال به شبکهی بیت کوین را داشته باشد نود گفته می‌شود. انواع مختلفی از نودها وجود دارد که بسته به نوع کارکردشان در مباحث مختلف، کاربردهای متفاوتی خواهند داشت. به طور مثال اگر در شبکهی مخابراتی قرار بگیرند نقش هدایت کننده‌ی ارتباط یا قطع اتصال شبکه‌ها را ایفا می‌کنند و به عنوان یک شبکه توزیع کاربرد دارند. اما وقتی در شبکه بلاکچین ارزهای دیجیتال قرار می‌گیرند معنا و مفهوم دیگری پیدا می کنند که هسته‌ی مرکزی و اساسی‌ترین عامل ارسال تاییدیه در بلاکچین یا سایر ولت‌های رمزنگاری شده هستند. نودهایی که مستقیما به یک بلاکچین خاص در بستر بیت کوین متصل می شوند و همه‌ی اشکال بلاک چین را می‌پذیرند که که به Full Node یا نود کامل معروف هستند، و دسته‌ی دیگر نودهایی هستند که تنها بخشی از فرم‌های بلاکچین را در بیت کوین پشتیبانی می کنند، که لایت‌نود (Light Node) نامیده می شوند.
همتا به همتا (Peer 2 Peer)
در یک شبکه همتا به همتا (P2P) یعنی هنگامی که چند سیستم یا چند فرد بدون واسطه و حضور شخص دیگری که در معامله نقشی ندارد به یکدیگر متصل می‌شوند.
الگوریتم پو (PoW)
الگوریتم پو یک الگوریتم صحت‌سنجی برای اثبات عمل در حال انجام است به این معنا که تنها می‌تواند با کمک واحدهای پردازش مرکزی درجه مصرف کننده (CPU) رمزگشایی شود.
تابع هش (Hash)
از مهمترین ویژگی‌های الگوریتم این است که هیچ‌گاه دو داده‌ی متفاوت، حتی با کمترین تغییر در فرم اولیه‌ی آن‌ها، همچنان به یک شکل نخواهند بود و پس از هر تغییر هش آن‌ها نیز متفاوت است، زیرا با هر تغییر ناچیز از فرم اولیه‌ی خود خارج می‌شوند، و هش جدیدی برای آن‌ها ساخته می‌شود. به زبان ساده‌تر، هش به خروجی گفته می‌شود که از اطلاعات ورودی بدست می‌آید. الگوریتم هش، اطلاعات ورودی را در هر اندازه‌ای که باشد، دریافت کرده و یک خروجی با اندازه ثابت تولید می‌کند. هش را می‌توان «اثر انگشت دیجیتالی» نامید که از طریق پردازش اطلاعات توسط «تابع هش» ایجاد می‌شود. این فرآیند به صورت خطی و یکطرفه صورت می‌گیرد. به این معنی که از طریق هش ایجاد شده، نمی‌توان به داده‌های اصلی (اطلاعات ورودی) دست پیدا کرد.
اوج قیمت (ATH)
عبارت All Time High است که کاربرد زیادی در پیگیری بازار ارز دیجیتال دارد٬ در توصیف شرایطی به کار می‌رود که در آن قیمت ارز دیجیتال به بالاترین میزان رشد خود رسیده باشد.
کف قیمت (ATL)
All Time Low که به اختصار به آن ATL گفته می‌شود درست نقطه‌ی مقابل عبارت قبلی بوده و نشان دهنده‌ی این است که آن ارز به کمترین میزان رشد قیمتی خود رسیده است.
اگر نگاهی به اطراف بیاندازیم و ابزارهای امروزمان را با چند سال گذشته مقایسه کنیم، بدون شک سرعت این حجم از تغییر و تحولات ممکن است کمی غیرقابل باور باشد؛ در گذشته، پول به شکل امروزی وجود نداشت و انسان به تدریج از مبادلات کالا به کالا، کالا به سکه، کالا به اسکناس، و کالا به کارت های بانکی پیش رفته است. وقتی همه چیز در حال تغییر و دیجیتالی شدن است، چرا شیوه‌های درآمدزایی ما دیجیتال نباشد! در واقع دیجیتالی شدن پول را می‌توان تکامل طبیعی پول دانست. در مطالب بعدی همراه ما باشید تا با معاملات پرسود ارزهای دیجیتال، ارزش واقعی رشد آن‌ها، و شیوه‌های درست معاملات سودمند آشنا شوید. چنانچه علاقه‌مندید در مورد رمزارزها بیشتر بدانید یا به دنبال آموزش موضوع خاصی هستید، کافیست عنوان موردنظرتان را در بخش نظرات این مطلب برای ما بنویسید تا در مطالب بعدی به آن بپردازیم.
بدون دیدگاه